Mijn kind is doof

Optimale opvoeding en ontwikkeling van dove en slechthorende kinderen

Dove en slechthorende kinderen kunnen hun ontwikkelingskansen optimaal benutten via een opvoeding die focust op een visuele ontwikkeling via een visuele taal, voor de dove en slechthorende kinderen in Vlaanderen is dit de Vlaamse Gebarentaal. Wanneer ze twee talen kennen en gebruiken, een gebarentaal en een gesproken taal (in geschreven en/of gesproken vorm), kunnen ze hun volledige ontwikkelingsmogelijkheden waarmaken. Ze groeien dan bilinguaal-bicultureel op. Gebarentaal (als eerste of één van de twee eerste talen) speelt hierin een belangrijke rol: ze bevordert de cognitieve en sociale ontwikkeling. Ze helpt dove en slechthorende kinderen kennis te verwerven van de wereld, biedt hen toegang tot de dovenwereld, vergemakkelijkt het verwerven van de gesproken taal en zorgt ervoor dat het kind zeker één taal goed beheerst. De taal is immers 100% toegankelijk. De gesproken taal zorgt voor verbinding met de horende omgeving, van gezin tot maatschappij. Bovendien is het –voornamelijk in geschreven vorm- de toegangspoort om kennis te verwerven. Een goede kennis van het geschreven Nederlands leidt tot academisch succes en succes in het latere arbeidsleven.Echter, voor de meeste ouders met dove en slechthorende kinderen is het niet eenvoudig om een visuele opvoedingsomgeving te creëren en gebarentaal als eerste of één van de twee eerste talen van hun kind aan te bieden.

 

Vooreerst moeten zij grondig geïnformeerd worden. Het is voor hen een zoektocht en leerproces om hun doof of slechthorend kind optimale ontwikkelings- en ontplooiingskansen kan geven. Dove ouders hebben hierbij nood aan en recht op een toegankelijk en deskundig kanaal waar zij terecht kunnen voor informatie, begeleiding en hulp in het opvoeden van hun doof kind binnen hun specifieke gezinscontext en in relatie met de horende samenleving. Horende ouders hebben nood aan en recht op cursussen die hen wegwijs maken in een opvoeding via een visuele taal. In het belang van een optimale ontwikkeling van het dove of slechthorende kind moeten ouders beroep kunnen doen op begeleiding die hen vertrouwd maakt met gebarentaal en de visuele wijze waarop hun dove of slechthorende kind in het leven staat en die hen hier comfortabel bij doet voelen. Betrokkenheid, positief omgaan met het kind en een inhoudelijk goede communicatie zijn immers belangrijker dan bijvoorbeeld het feit dat ouders grammaticale fouten maken in gebarentaal.

 

Daarnaast is het belangrijk dat ouders de kans krijgen andere ouders en dove volwassenen te ontmoeten. Onderzoek toont dat de band met het kind verbetert naar aanleiding van ontmoetingen met andere ouders van dove of slechthorende kinderen. Ook voelen ouders zich competenter in de opvoeding van hun kind wanneer ze in contact komen met dove volwassenen. Ook voor het kind zijn ontmoetingen met dove volwassenen essentieel, net als ontmoetingen met dove en slechthorende leeftijdsgenoten. In gezelschap van dove of slechthorende leeftijdsgenoten en volwassenen leren ze ongedwongen communiceren.