Mijn kind is doof

Geschiedenis

… dat opgroeien met twee talen en twee culturen nooit veel kansen heeft gekregen doorheen de geschiedenis?

 

Doorheen de geschiedenis hebben mijn dove voorgangers steeds een andere opvoeding gekregen, maar eigenlijk heeft opgroeien met Nederlands en Vlaamse Gebarentaal (VGT) nooit echt veel kansen gekregen. Stel dat ik honderden jaren geleden was geboren, dan zou ik zelfs geen onderwijs hebben gekregen. Mensen dachten toen dat dove kinderen te
dom waren om te leren. Maar gelukkig is dat veranderd. Stel dat ik in de 15de eeuw geboren was en jullie waren erg rijk, dan zou ik een privéleraar gekregen hebben en in de 18de eeuw werden de eerste dovenscholen opgericht.

 

Maar vanaf het prille begin van het dovenonderwijs is er altijd gediscussieerd geweest over wat het beste was voor kinderen zoals ik: opvoeding en onderwijs in gebaren of in gesproken taal. Er waren toen enkele dove leerkrachten die in gebarentaal les gaven, maar zich nog niet bewust waren van de volwaardigheid van die taal. Horende voorstanders van gebaren vonden een gebarensysteem uit; dit maakte de geschreven en gesproken taal zichtbaarder, door de woorden te ondersteunen met gebaren, met behoud van de grammatica van de gesproken taal (Nederlands met Gebaren). Het spraakonderwijs daarentegen focuste op het leren spreken, horen en liplezen.

 

In 1880 werd er op een internationaal onderwijscongres door horende personen beslist dat gebarentaal vanaf dan verboden was op de dovenscholen. Als ik in die tijd geboren was, zou ik alleen maar onderwijs via spraak gekregen hebben. Hier hebben veel dove leerkrachten en leerlingen slechte herinneringen aan. Toen een wetenschapper in 1960 ontdekte dat gebarentalen volwaardige talen zijn en ook in het onderwijs bleek dat alleen het gebruik van gesproken taal niet werkte voor dove kinderen, deden gebaren opnieuw hun intrede in het onderwijs.

 

De Vlaamse Gebarentaal werd erkend in 2006 en begon aan een opmars. Maar gelijktijdig namen ook de technologische ontwikkelingen een grote sprong vooruit met de mogelijkheid van een vroegtijdige Cochleaire Implant (CI). 

 

De strijd over wat het beste is voor kinderen zoals ik, is vandaag nog steeds actueel, maar meer en meer onderzoek toont aan dat het voor mij en mijn dove leeftijdsgenoten het beste is om beide talen aan te leren: Nederlands en VGT.

 

Klik hier om de fiche van deze tekst in .pdf te downloaden